Các loại phớt máy bơm phổ biến hiện nay và cách lựa chọn phù hợp

Trong quá trình vận hành các loại máy bơm, việc lựa chọn đúng loại phớt đóng vai trò then chốt để đảm bảo hiệu suất và độ bền của thiết bị. Có nhiều loại phớt khác nhau, mỗi loại lại phù hợp với từng điều kiện vận hành và môi trường sử dụng riêng biệt. Dưới đây là tổng hợp các loại phổ biến và hướng dẫn cách chọn đúng.

1. Phân loại theo cấu tạo

• Phớt đơn (Single Seal): Là loại phổ biến nhất, gồm một cặp mặt tiếp xúc (một mặt quay và một mặt tĩnh). Phù hợp cho môi chất sạch, áp suất thấp đến trung bình. Phớt đơn thường dùng trong máy bơm dân dụng, hệ thống điều hòa nước, hoặc các dây chuyền sản xuất không yêu cầu đặc biệt về độ kín.
• Phớt đôi (Double Seal): Bao gồm hai bộ mặt tiếp xúc, sử dụng trong môi trường có độ ăn mòn cao hoặc chất lỏng nguy hiểm, cần độ kín tuyệt đối. Loại này phù hợp trong các ngành hóa chất, thực phẩm hoặc dược phẩm. Đặc biệt, loại phớt này thường được kết hợp với hệ thống rửa sạch (flush system) để đảm bảo bề mặt làm kín luôn được bảo vệ.
• Phớt cartridge: Là dạng cụm lắp sẵn, thuận tiện trong bảo trì, hạn chế sai sót khi lắp đặt. Được ưa chuộng trong công nghiệp hiện đại vì tiết kiệm thời gian và chi phí kỹ thuật. Ngoài ra, dạng phớt này cũng dễ dàng thay thế mà không cần tháo rời toàn bộ máy bơm.

2. Phân loại theo môi chất bơm

• Dùng cho nước sạch: Chất liệu phổ thông như carbon-ceramic hoặc NBR. Không yêu cầu khả năng chống ăn mòn cao. Loại này phù hợp với các ứng dụng dân dụng như bơm nước sinh hoạt, hệ thống cấp thoát nước.
• Dùng cho hóa chất: Cần vật liệu đặc biệt như PTFE, Viton, silicon carbide hoặc Hastelloy để chống lại sự ăn mòn và phản ứng hóa học. Trong các nhà máy xử lý hóa chất, việc sử dụng đúng loại phớt có thể giảm thiểu rủi ro rò rỉ hóa chất độc hại.
• Dùng cho nước thải: Phớt được thiết kế đặc biệt để chống tắc nghẽn do cặn rác, chịu mài mòn cao, thường dùng vật liệu như tungsten carbide hoặc rubber-clad. Bơm nước thải trong công nghiệp chế biến thủy sản hay nước thải sinh hoạt cần loại phớt bền bỉ, chống ăn mòn từ vi sinh vật.

3. Các loại phớt theo ứng dụng cụ thể

• Máy bơm chân không: Sử dụng phớt có khả năng chịu áp suất âm và không cho không khí lọt vào hệ thống. Phớt phải đảm bảo không bị rút khô bề mặt khi hoạt động trong điều kiện áp suất thấp.
• Máy bơm trong ngành thực phẩm: Phớt đạt chuẩn an toàn vệ sinh như FDA, không thôi nhiễm vào môi chất. Loại phớt này thường dễ tháo rời để vệ sinh và làm từ vật liệu chống ăn mòn.
• Hệ thống làm mát công nghiệp: Phớt phải chịu được thay đổi nhiệt độ và có độ bền cao. Đặc biệt, những ứng dụng sử dụng glycol hoặc môi chất làm lạnh yêu cầu phớt có độ kín và độ ổn định cao.

4. Yếu tố cần lưu ý khi lựa chọn

• Áp suất và nhiệt độ: Xác định mức chịu đựng của vật liệu phớt. Áp suất cao cần phớt có hệ thống làm mát hoặc vòng đệm hỗ trợ để tránh quá nhiệt hoặc biến dạng.
• Tốc độ quay của trục: Ảnh hưởng đến độ mài mòn và khả năng làm kín. Với tốc độ cao nên chọn vật liệu có khả năng chịu nhiệt và ma sát thấp như carbon graphite hoặc silicon carbide.
• Kích thước trục: Đảm bảo độ kín và vừa vặn tuyệt đối. Cần đo chính xác để tránh lắp sai, gây rò rỉ. Thông thường, sai lệch kích thước chỉ vài phần trăm milimet cũng có thể gây mất kín.
• Độ nhớt và tính ăn mòn của môi chất: Môi chất có độ nhớt cao hoặc chứa tạp chất cần loại phớt có khe hở thích hợp và bề mặt chịu mài mòn. Trong các hệ thống bơm dầu hoặc bùn, lựa chọn đúng phớt giúp giảm đáng kể chi phí bảo trì.

5. Một số lưu ý trong thực tế

Nhiều doanh nghiệp gặp tình trạng mua phớt không đúng thông số, gây ra hiện tượng rò rỉ hoặc làm mòn trục. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của máy mà còn gây thiệt hại dây chuyền cho toàn bộ hệ thống. Vì vậy, nên tham khảo ý kiến kỹ thuật viên, hoặc sử dụng dịch vụ tư vấn của nhà cung cấp uy tín. Ngoài ra, cần theo dõi lịch sử vận hành và thay thế định kỳ để tránh tình trạng phớt hỏng đột ngột.

Ví dụ, trong nhà máy chế biến sữa, phớt bị rò rỉ có thể làm nhiễm khuẩn toàn bộ dây chuyền sản xuất, gây thiệt hại hàng trăm triệu đồng. Một số nhà máy khác đã tiết kiệm chi phí đáng kể bằng cách chuẩn hóa loại phớt sử dụng, từ đó dễ dàng quản lý kho và bảo trì.

6. Kết luận

Việc chọn lựa phớt máy bơm phù hợp không chỉ nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn giúp tiết kiệm chi phí bảo trì và hạn chế rủi ro sản xuất. Người dùng nên tìm hiểu kỹ các thông số kỹ thuật, đặc tính của môi chất và điều kiện vận hành để đưa ra quyết định đúng đắn. Đầu tư vào phớt chất lượng cao là đầu tư cho sự ổn định lâu dài của toàn bộ hệ thống thiết bị.

Ngoài ra, doanh nghiệp có thể cân nhắc việc huấn luyện nội bộ về kiểm tra và thay thế phớt định kỳ để giảm thời gian ngừng máy. Một hệ thống quản lý thiết bị hiệu quả, có hồ sơ rõ ràng, sẽ giúp tăng tuổi thọ phớt và thiết bị, góp phần nâng cao năng suất tổng thể.

Để xem các sản phẩm  phớt máy bơm vui lòng click vào đây