Hướng dẫn lắp đặt phớt cơ khí đúng cách để đảm bảo độ bền và độ kín

Hướng dẫn lắp đặt phớt cơ khí đúng cách để đảm bảo độ bền và độ kín

Phớt cơ khí là thiết bị làm kín quan trọng bậc nhất trong hệ thống máy bơm. Tuy nhiên, dù có chọn đúng loại phớt với chất lượng cao đến đâu, nếu quá trình lắp đặt không đúng kỹ thuật thì tuổi thọ của phớt vẫn sẽ bị rút ngắn đáng kể, thậm chí gây rò rỉ hoặc hư hỏng ngay từ những lần vận hành đầu tiên.

Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách lắp đặt phớt cơ khí đúng chuẩn, từ khâu chuẩn bị đến khi hoàn thiện, nhằm đảm bảo độ kín, độ bền và hiệu quả vận hành cao nhất cho máy bơm.

1. Chuẩn bị trước khi lắp đặt

Việc chuẩn bị đầy đủ trước khi bắt đầu lắp đặt sẽ giúp quá trình diễn ra suôn sẻ và hạn chế sai sót.

Các bước chuẩn bị:

• Kiểm tra tình trạng máy bơm: Tắt nguồn, tháo rời cụm đầu bơm, kiểm tra trục, ổ bi, buồng phớt.
• Vệ sinh sạch sẽ: Dùng khăn sạch và dung dịch chuyên dụng để lau sạch bụi bẩn, dầu mỡ, rỉ sét trên trục và trong khoang chứa phớt.
• Kiểm tra trục bơm: Trục phải nhẵn, không bị xước, không bị gờ cạnh, không cong vênh.
• Đo kích thước: Đảm bảo phớt được chọn đúng với đường kính trục, chiều dài buồng chứa.

Dụng cụ cần có:

• Cờ lê lực hoặc tua vít lực (tùy loại máy).
• Dụng cụ tháo lắp chuyên dụng (nếu cần).
• Dầu bôi trơn (có thể dùng xà phòng loãng hoặc nước sạch tùy theo loại vòng cao su).
• Găng tay sạch và khăn mềm không xơ.

2. Kiểm tra phớt cơ khí trước khi lắp

Đây là bước quan trọng nhưng nhiều người bỏ qua. Phớt cần được kiểm tra kỹ để tránh lỗi từ nhà sản xuất hoặc vận chuyển.

Những điều cần kiểm tra:

• Không có vết nứt, mẻ trên mặt làm kín.
• Vòng cao su không bị giòn, biến dạng, rách.
• Lò xo còn độ đàn hồi tốt.
• Các bề mặt tiếp xúc phải sạch sẽ, không dính dầu mỡ hay bụi bẩn.

3. Lắp đặt phớt vào trục

Phớt cơ khí thường gồm 2 phần: phần động (gắn trên trục) và phần tĩnh (gắn trong buồng phớt). Quá trình lắp cần thao tác nhẹ nhàng, đúng vị trí.

Các bước lắp phần động:

• Bôi trơn nhẹ vòng cao su để dễ lắp vào trục.
• Trượt phần phớt động vào trục theo chiều thẳng, không nghiêng lệch.
• Không xoay mặt làm kín khi đưa vào trục (tránh trầy xước).
• Đặt đúng vị trí quy định, không ép quá sâu hoặc quá nông.

Lưu ý: Tuyệt đối không dùng vật cứng gõ vào phớt vì có thể làm vỡ mặt tiếp xúc.

4. Lắp đặt phần phớt tĩnh

Phần này thường được lắp vào buồng chứa trong thân bơm:

• Bôi trơn vòng cao su nếu có.
• Dùng tay ấn nhẹ đều quanh viền để phớt vào khít hẳn trong buồng.
• Tránh lắp lệch hoặc xoay tròn quá mức làm mất độ kín.

5. Cố định và cân chỉnh trục

Sau khi cả hai phần đã lắp đúng vị trí, cần lắp lại cụm đầu bơm và tiến hành kiểm tra độ đồng tâm:

• Dùng thước đo khe hở hoặc đồng hồ so để kiểm tra độ lệch trục.
• Điều chỉnh đến khi đạt độ đồng tâm theo tiêu chuẩn kỹ thuật (thường sai lệch không vượt quá 0.05 mm).
• Siết bu lông theo lực quy định, theo hình chéo để đảm bảo lực phân bổ đều.

6. Kiểm tra sau khi lắp

Trước khi vận hành chính thức, cần chạy thử khô hoặc quay tay để kiểm tra:

• Trục quay trơn tru, không cọ xát, không phát tiếng động lạ.
• Không có hiện tượng rò rỉ tại điểm lắp phớt.
• Nếu có thể, nên thử bơm nước lạnh với áp lực thấp trong vài phút đầu để kiểm tra sơ bộ.

7. Một số lỗi thường gặp khi lắp phớt cơ khí

Lỗi 1: Ép phớt quá mạnh vào trục

• Dẫn đến biến dạng vòng cao su, làm lệch bề mặt tiếp xúc.
• Gây rò rỉ hoặc mài mòn nhanh chóng.

Lỗi 2: Không làm sạch trục và buồng phớt

• Cặn bẩn có thể gây xước mặt phớt, làm giảm độ kín.
• Là nguyên nhân khiến phớt nhanh hỏng dù mới thay.

Lỗi 3: Lắp sai thứ tự linh kiện

• Một số loại phớt có nhiều chi tiết, nếu lắp sai sẽ không hoạt động đúng.
• Có thể khiến bơm không khởi động được hoặc gây hư hỏng nghiêm trọng.

Lỗi 4: Không kiểm tra độ đồng tâm

• Lệch tâm sẽ gây rung, mài mòn lệch và phá phớt nhanh chóng.

8. Mẹo tăng tuổi thọ phớt sau khi lắp

• Không vận hành khô: Luôn đảm bảo có chất lỏng trong bơm khi khởi động.
• Không để máy chạy vượt quá dải nhiệt độ và áp suất thiết kế.
• Lập lịch vệ sinh, kiểm tra định kỳ: Mỗi 3–6 tháng tùy môi trường hoạt động.
• Ghi lại thời gian thay phớt: Giúp chủ động trong bảo trì sau này.

9. Kết luận

Lắp đặt đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp phớt cơ khí hoạt động bền bỉ, tránh được các sự cố rò rỉ, mài mòn hoặc hư hỏng sớm. Dù phớt có chất lượng cao đến đâu, nếu thao tác sai trong quá trình lắp vẫn có thể khiến thiết bị không đạt hiệu quả như mong đợi.

Hãy luôn làm sạch, kiểm tra kỹ và thao tác nhẹ nhàng khi lắp phớt. Nếu có thể, hãy tham khảo thêm hướng dẫn từ nhà sản xuất hoặc sử dụng dịch vụ kỹ thuật chuyên nghiệp để đảm bảo phớt được lắp đúng cách.